Media społecznościowe służą dziś ogromnej liczbie ludzi do utrzymywania kontaktu z rodziną i przyjaciółmi oraz szybkiego zdobywania informacji o bieżących wydarzeniach. To bardzo ważne, żeby decyzje o tym, co udostępniamy, podejmować świadomie — i tym samym chronić swoje dane osobowe przed niepowołanym wykorzystaniem. Organizacja NorSIS przygotowała szereg podstawowych porad w tym zakresie i przetłumaczyła je na kilka szczególnie istotnych języków, w tym angielski, polski, ukraiński oraz rosyjski.
Fake news i dezinformacja
W internecie udostępnia się i rozpowszechnia mnóstwo informacji o Ukrainie, Rosji i trwającym konflikcie. Wszyscy mamy przy tym obowiązek myśleć krytycznie — i postępować rozważnie, przekazując informacje dalej.
Więcej informacji w serwisie faktisk.no:
Russland sprer desinformasjon ved hjelp av store nettverk
Zatrzymaj się i zastanów, zanim klikniesz lub udostępnisz:
Chroń swoje konta uwierzytelnieniem dwustopniowym
Uwierzytelnienie dwustopniowe (nazywane też logowaniem dwuetapowym) stanowi dodatkowy poziom zabezpieczeń: weryfikuje to, czy osobą podejmującą działania online jesteś faktycznie Ty — np. gdy korzystasz z mediów społecznościowych, bankowości internetowej czy maila. Stosując uwierzytelnienie dwustopniowe, uniemożliwiasz niepowołanym osobom dostęp do swoich kont — nawet w razie gdyby takie osoby weszły w posiadanie Twojego hasła.
Oto co musisz zrobić, żeby się tak zabezpieczyć:
- Nettvett totrinnsbekreftelse
- W serwisie internetowym Cyber Aware zamieszczone są łącza do instrukcji konfigurowania dwuetapowej weryfikacji w najpopularniejszych usługach, takich jak Instagram, Snapchat, Twitter oraz Facebook.
- Więcej informacji o tym, dlaczego warto korzystać z weryfikacji dwuetapowej, zawierają oficjalne wytyczne NCSC w sprawie uwierzytelnienia dwustopniowego.
Uważaj, gdzie zostawiasz cyfrowe ślady
Korzystając z mediów społecznościowych, trzeba zachowywać pewną ostrożność. Nie wszyscy użytkownicy mediów społecznościowych są tymi, za których się podają. Poświęcaj czas na upewnianie się, czy faktycznie znasz osoby, z którymi wchodzisz w interakcje — oraz czy konta rzekomo znajomych i otrzymywane z nich linki są autentyczne.
Dobrze też zdawać sobie sprawę z tego, jakie cyfrowe ślady się za sobą zostawia. Przez „cyfrowy ślad” rozumie się tu każdą informację, którą zamieszczasz online, włącznie ze zdjęciami i wszelkiego rodzaju postami. Przestępcy mogą wykorzystywać takie publicznie dostępne informacje do kradzieży tożsamości oraz do przeprowadzania ataków phishingowych. Dlatego koniecznie pamiętaj o następujących regułach:
- Pilnuj tego, co publikujesz i kto ma dostęp do udostępnianych przez Ciebie treści. Czy Twoje ustawienia prywatności są skonfigurowane w taki sposób, żeby pochodzące od Ciebie informacje były widoczne tylko dla osób, o których wiesz?
- Zastanów się, co takiego fani i znajomi naprawdę muszą wiedzieć i których informacji możesz nie podawać.
- Pilnuj również tego, co na Twój temat publikują online Twoi znajomi, współpracownicy oraz inne osoby.
Media społecznościowe a dzieci
Większość platform społecznościowych nie zezwala na rejestrację osobom poniżej 13. roku życia. Niemniej bardzo łatwo jest założyć konto, podając nieprawdziwą datę urodzin. Choć usługi egzekwują limit wiekowy 13 lat ze względów prywatności, to i tak dostępne w nich treści mogą być niezupełnie odpowiednie do wieku użytkowników.
Zalecamy rodzicom, by interesowali się tym, co ich dzieci robią online, i rozmawiali z dziećmi o trudnych sprawach.
Tu znajdziesz więcej rad na rzecz zapewniania dzieciom na co dzień cyfrowego bezpieczeństwa:
- Thinkuknow: Narodowa Agencja ds. Przestępczości: Program edukacyjny dla dzieci
- Internet Matters.Org: Wskazówki na rzecz bezpiecznego korzystania z mediów społecznościowych
- NSPCC: Zadbaj o bezpieczeństwo swoich dzieci w mediach społecznościowych
- Norweski dyrektoriat ds. kształcenia i szkolenia (Utdanningsdirektoratet) przygotował użyteczny poradnik na rzecz ochrony dzieci przed szkodliwymi treściami: https://www.udir.no/kvalitet-og-kompetanse/sikkerhet-og-beredskap/veileder-hvordan-beskytte-barn-mot-skadelig-innhold-pa-nett/
- Także norweski urząd ds. mediów (Medietilsynet) udostępnia poradnik na temat kontaktu dzieci z mediami społecznościowymi. Zawiera on między innymi porady dotyczące ustawień TikToka: https://www.medietilsynet.no/digitale-medier/barn-og-medier/sosiale-medier/
- Organizacja NorSIS stworzyła bezpłatne kursy e-learningowe, skierowane zarówno do dzieci, jak i do rodziców: læringsressurser. Znajdziesz tu też stworzony dla dzieci plakat z sieciową etykietą: nettvettråd
- Zasoby online poświęcone zagadnieniu dzieci i cyfrowej ostrożności przygotowane przez norweski urząd ochrony danych (Datatilsynet) i norweski dyrektoriat ds. kształcenia i szkolenia (Utdanningsdirektoratet): https://www.dubestemmer.no/